PWS Archeologie in Waterland

Inleiding PWS Archeologie in Waterland

Voor de geschiedenis van de gemeenten Edam-Volendam, Landsmeer, Purmerend, Waterland en Wormerland kun je terecht in het Waterlands Archief. Daar vind je sporen van de geschiedenis in tekst en beeld. Er is ook een ander archief, het bodemarchief, archeologen doen daar onderzoek naar. Ter voorbereiding van een onderzoek, of naderhand bij de uitwerking van de vondsten, kunnen archiefstukken belangrijk zijn.

Maak ter orientatie op dit onderwerp onderstaande opdracht

Ga naar het  scherm het thema Archeologie. Lees de thema informatie. Kijk eventueel ook naar Nuttige informatie en/of website(s). Klik daarna op Toon [aantal] bronnen en maak de volgende vragen over archeologisch onderzoek dat de laatste decennia in onze omgeving is verricht:

1. Bekijk de volgende bron: Sporen van het Ursulaklooster. Lees de tekst en scrol naar beneden waar je gerelateerde bronnen over dit middeleeuwse klooster vindt. Beschrijf met behulp van de bronnen kort waar en wanneer het klooster in Purmerend heeft gestaan en wat voor klooster het was.
2. Ga terug naar het bronnenoverzicht en bekijk de volgende bron: Onderzoek op kerkhof Middenbeemster. Dit archeologisch onderzoek waaraan veel studenten van de Universiteit Leiden hebben meegewerkt, heeft veel opgeleverd over het vroegere dagelijks leven in Beemster. Klik op de link naar het Huis van Hilde/Provinciaal Depot voor Archeologie: Opgraving Keyserkerk, Middenbeemster. Bekijk enkele van de vele foto’s om een indruk van de opgraving te krijgen. Beschrijf kort wat het onderzoek van de aangetroffen skeletten heeft opgeleverd.
3. Ga terug naar het bronnenoverzicht en bekijk de volgende bron: Middeleeuwse sarcofaag. In 2009 werd in het Markermeer bij Oosthuizen een sarcofaag geborgen. Een prachtig voorbeeld van onderwaterarcheologie. Lees de tekst en klik daarna op de link naar Huis van Hilde/Archeologisch depot. Bekijk daar enkele foto’s van de opgraving. Wat heeft het onderzoek opgeleverd met betrekking tot de botresten en de sarcofaag?
4. Ga terug naar het bronnenoverzicht en bekijk de volgende bron: Scheepswrak bij Warder. In 2018 werd dit scheepswrak aangetroffen inclusief ruim honderd vondsten. Wat voor muziekinstrument werd gevonden en wat was daar bijzonder aan?
5. Ga terug naar het bronnenoverzicht en bekijk de volgende bron: Eeuwenoude sluis. Lees de beschrijving en vat kort samen om wat voor archeologische vondst het gaat. Vermeldt in elk geval de datering, de afmetingen en hoe en waarvoor de sluis werd gebruikt.

Enkele onderwerpen

Archeologie is een boeiende wetenschap die zowel op professioneel als op amateurniveau wordt beoefend. Het kan een mooi onderwerp zijn voor een profielwerkstuk. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor de typen van onderzoek, maar je kunt ook kiezen voor bepaalde opgravingen. Enkele suggesties:

• Op de Koemarkt in Purmerend heeft van 1392 tot 1572 het Ursulaklooster gestaan. Er werd in 2009 archeologisch onderzoek naar verricht. Gedenkstenen markeren de locatie waar het klooster heeft gestaan. In het Waterlands Archief kun je terecht voor het archief van het klooster, beeldmateriaal en het in 2017 verschenen boek over het klooster: Vrouwen en vroomheid. Het boek is ook online te lezen.
• Bij Monnickendam is in 2021 tijdens archeologisch onderzoek een laatmiddeleeuwse sluis gevonden onder de N247. Het onderzoek is nog in volle gang, maar veelbelovend!