Vanaf 1850 werd iedereen die zich binnen een bepaalde de gemeente vestigde opgenomen in het zogenoemde bevolkingsregister. In grote boeken en later op losse kaarten (en nog later op computers) werden familienaam, voorna(a)m(en), geboortedatum en geboorteplaats, beroep en godsdienst genoteerd. Verder werd het adres genoteerd en een eventuele verhuizing in of uit de betreffende gemeente. In de Tweede Wereldoorlog werd het bevolkingsregister door nazi's misbruikt om Joden op te sporen - dikwijls door te kijken naar godsdienst, soms (als iemand niet langer het Joodse geloof aanhing) op grond van naam.
Afgebeeld is het bevolkingsregister van Edam-Volendam periode 1890-1921, pagina 130. Op regel drie vinden we de persoonsinformatie van Jeanette Elisabeth Heigmans. Ze werd 20 september 1874 geboren in Tiel en verhuisde naar Edam waar zij werkte als onderwijzeres. Als Joodse werd zij door de Duitsers opgespoord en naar de kampen gedeporteerd. Zij overleefde de oorlog niet: zij werd 5 maart 1943 vermoord in concentratiekamp Sobibor in Oost-Polen.
Zie voor verdere informatie: Joods Digitaal Monument.
