Doordat er zoveel steunaavragen bewaard zijn gebleven, kun je door goed zoeken hele verhalen van families terug vinden. Zo dus ook de steunaanvragen van Jan Keuken (vader), Lijsbeth Karregat (moeder) en Cornelis Keuken (zoon). Als je deze steunaanvragen naast elkaar legt en goed doorleest kun je hun ervaringen met de Zuiderzeesteunwet tot hun overlijden of de opheffing volledig volgen.
Jan Keuken – Een vissersleven in strijd
Jan Keuken, geboren op 20 maart 1870, leefde van de visserij op de Zuiderzee. Maar toen de visserij begon te verdwijnen, droogde ook zijn bestaan langzaam op. Op 26 februari 1929 deed hij zijn eerste aanvraag voor een kleine tegemoetkoming van 12 gulden. Die werd direct afgewezen: zijn inwonende dochter zou genoeg verdienen, vond de burgemeester van Edam.
De geldelijke tegemoetkoming uit de Zuiderzeesteunwet werd pas toegekend als echt alle andere opties waren uitgeput. Toch bleef Jan proberen. Zijn steundossier groeide uit tot 136 bladzijden. Op 20 februari 1932, vlak voor de Afsluitdijk werd gesloten, diende hij opnieuw een aanvraag in. Zijn dochter was inmiddels uit huis, en nu kreeg hij eindelijk steun: 9 gulden per week, en later een krediet van 1650 gulden.
Tot 1936 bleef Jan vissen op het IJsselmeer. Zijn tegemoetkomingen werden telkens herzien. In brieven – vaak met de hand geschreven – uitte hij zijn frustratie en smeekbedes. Op 3 oktober 1936 legde hij zijn botter, de VD244, stil. De overheid eiste dat hij zijn schulden aflost met de opbrengst, maar het schip was na de inpoldering nauwelijks iets waard.
Tot aan zijn dood in 1945 bleef Jan vechten voor meer steun, ook namens zijn vrouw en zoon. Zijn dossier vertelt het stille verhaal van een visser die zijn zee verloor – en bleef strijden tot het eind.
Lijsbeth Karregat - weduwe
Lijsbeth Karregat, geboren op 6 november 1879 en woonachtig aan het Zuideinde 28 in Volendam, was weduwe van Jan Keuken, een voormalige Zuiderzeevisser. Na zijn overlijden op 21 april 1945, diende zij op 28 mei een aanvraag in voor steun op basis van de Zuiderzeesteunwet, omdat ze geen inkomen of ouderdomsuitkering had. De botter van haar man was al in 1937 verkocht en gesloopt.
De Rijksdienst ter Uitvoering van de Zuiderzeesteunwet erkende haar situatie: als de Zuiderzee niet afgesloten was, had zij waarschijnlijk het vissersbedrijf voortgezet. Daarom werd zij alsnog als belanghebbende aangemerkt en ontving vanaf 22 april 1945 een wekelijkse uitkering van 6 gulden, later verhoogd naar 7,50 gulden.
In 1947 verkreeg Lijsbeth via de Noodwet Ouderdomsvoorzieningen een maandelijkse uitkering van 38 gulden. Hierdoor werd haar Zuiderzeesteun verlaagd naar 3 gulden per week. Lijsbeth overleed op 29 februari 1952. Het volledige steundossier van Lijsbeth is te vinden op de website van het Flevolands Archief.
Cornelis Keuken - zoon van belanghebbende
Cornelis Keuken, geboren op 6 oktober 1908, was de zoon van Zuiderzeevisser Jan Keuken en Lijsbeth Karregat. Hij woonde met zijn gezin aan het Zuideinde 113 in Volendam. Vermoedelijk werkte hij op de botter VD244 van zijn vader, waarmee hij als belanghebbende onder de Zuiderzeesteunwet viel.
Op 28 mei 1941 vroegen Cornelis en zijn vader steun aan om hem aan werk te helpen. Deze aanvraag werd op 4 juli 1941 goedgekeurd. In 1946 vroeg Cornelis een tegemoetkoming aan voor een omscholingstraject bij Doorvoer Magazijn in Amsterdam. Deze aanvraag werd echter afgewezen, met als reden dat hij geen visserskleding hoefde te vervangen. Na het afwijzen van zijn laatste aanvraag heeft Cornelis het ook niet meer geprobeerd. Het volledige steundossier van Cornelis is ook te vinden op de website van het Flevolands Archief.
